supernumerous

Op zoek naar een luchtig verhaal, gebeurt je dit.


10 uur zaterdag ochtend, 4 dagen geleden. De patienten op zaal zijn gezien, de paar kleine procedures zijn gedaan, nog een operatie op het programma. Het belooft een rustig dagje te worden. In mijn hoofd plan ik de vrije middag al vol. Met beperkingen echter, want vandaag heb ik dienst en moet dus ten alle tijden bereikbaar zijn. Telefoonnetwerk is te instabiel, dus moet je briefjes aangeven waar je bent. ALs je die plek weer verlaat, dan moet je daar een briefje achterlaten waar je dan naar toe vertrekt. DIt kan soms voor een ware speurtocht zorgen als je 3 keer van plaats verandert op een middag en op elke verblijfplaats een memo plakt.

A fijn. 10 uur in de ochtend, de middag waarschijnlijk rustig. 1 operatie voor de boeg. Een buiktyfus perforatie.

"dr. Faile, is it ok when I scrub in* , because I'm on calltoday but I would like to see the operation"
"oh, you will be fine"

Goed. Pet op, masker op, van top tot elleboog gewassen, en met de handen in de lucht loop ik de OK op.. en daar gaat de "theater" bel (OK complex). Hmm.. probably for me. Een vrouw met veel snijwonden in het gezichts. Ik met mijn steriele handen in de lucht, verwijs ze naar de resident (arts-assistent) omdat het om snijwonden in het gezicht gaat. Moet toch netjes gebeuren. Sarah (med. student) zou Ken (resident) bellen. Even later, steekt Sarah haar hoofd om de hoek. "apparantly there are a lt of patients coming". Ik ondertussen met de OK jas aan, handschoenen aan, mes staat op de buik. "dr. Faile, should I go, because I'm on call and all that". "no, you'll be fine".

Met zweet in mijn handen aan tafel, NIet wetende wat er buikten afspeelt. Wil weg. Dan steekt Sarah haar hoofd weer om de deur en zegt met een hoog snel piepstemmetje" uh.. Femke, if you are supernumerour here, can you please come?

Ik verstond het niet (vertaling kwam later, dat als ik boventallig was, of ik dan kon komen), maar begreep de boodschap. SChijnbaar een "massive trauma" Dr. Faile liet met gaan.

Hij stuurde ons de hectiek van het trauma in met slechts een opmerking. "Remember, we're not in Europe, don't make x-rays of everything". Je loopt door het OK complex wwaar her en der verschillende gezichtsverwondingen gehecht worden, je loopt naar de soort van openlucht-aankomsthal waar overal mensen op de ggrond liggen. Bloed, snijwonden, benen en armen in rare posities en de enige boodschap is,maak niet te veel X-rays. Het is bekend dat er een groot trauma is, de 3 medical assistent schieten uit Nalerigu te hulp, mensen die engels spreken in Nalerigu komen om te vertalen, verpleegkundigen uit de ward en de mensen die geen dienst hadden schieten toe om bloeddrukken op te nemen. Zelfs extra farmacy personeel en administratie personeel stroomt toe. Bij elke patient komt een kaartje te liggen met een bloeddruk. Je loopt de kaartjes af, checkt de bloeddruk die erop staat en pakt even de pols beet. De ernstige probeer je er uit te haln, en dan? waar zend je ze heen? wie eerst? Pijnlijke nek, pijnlijke rug. Sensibiliteit ok? motoriek ok? Ik schrijf braaf op het kaartje, opnemen en nek stabiliseren. Even later zie ik dezelfde patient onder armen en benen gepakt wordt en met rolstoel naar zaal wordt gebracht. Daar zal ze uiteindelijk ook niet gestabiliseerd worden. Maar een simpele verklaring. Het blijkt dat alle mensen vanaf het ongeluk op deze manier verplaatst worden en dat als ze niet al aankomen met ernstig sens/motor verlies, dan is eigenlijk al bewezen dat de wervels niet gebroken zijn. And again, don't make too many x-rays

Je voelt buiken en sleutelbenen, luistert naar longen, en beidezijds kloppen. Longgeluiden links en rechts hetzelfde, geen doffe percussie, betekent geen x-ray, ook niet bij duidelijk gebroken ribben. Als de haemothorax en pneumothorax maar uitgesloten zijn. Maar je. Honderden mensen om je heen maakt het lastig. enkele onnodig naar x-ray gestuurd. Kon ik gelukkig 8 uur later nog afzeggen. er stond nog steeds een rij bij de radiologie. Triage mist het hem een beetje in.

Je bent met de een bezig, maar vind de rust niet om je er op te concentreren want de patient er naast ziet er ook zo slecht uit. Je kijkt een paar tellen om je heen. de medische assistenten en Sarah, Elisabeth, Elisa zien patienten, tal van verpleegkundige, dozen worden kapotgescheurd om tijdelijke splinten te maken. De mensen met enkele snijwonden zitten tegen de muur, wachten totdat de chaos over is. De grond wordt leger.. dan komt truck 2 en vult de vloer weer met mensen. Een verpleegkundige kijkt me verontschuldgend aan "it was a very big bus". Uiteindelijk keert de rust in de aankomsthal terug. Op naar het OK complex. Een lange rij wacht op hechingen. In het OK complex wordt door iedereen een hechtset gepakt, en waar plek is gehecht. Niemand maakt zich meer zorgen over de plastische perfectie van gezichtsverwondingen. Rond 18.00 lijkt ook daar de rust wedergekeerd. Tijd voor overleg. Voor we naar de ward gaan om alle opgenomen mensen te heronderzoeken, krijgen we enige opmerkingen vooraf. Eerst vragen of de mensen voor de gekste breuken local treatment willen. If so, dan geen xray, en gaan ze de volgende dag naar huis, anders worden ze gehecht en gerepositioneerd en gespalkt.

Blijft een gek gevoel, werken met de gedachten dat je op een gegeven moment geen foto's meer kan maken omdat de film op is.

De optelsom, 50 ingebrachte slachtoffers, 20 mannen opgenomen, 10 vrouwen opgenomen, en 6 kinderen. (gek genoeg had de helft van de kinderen malaria als reden van opname), 5 doden bij het ongeluk zelf door verdrinking omdat de bus in het water kwam, 350 prolene 3-0, veel hardwerkende vermoeide verpleegkundigen, en ik ook moe. Godzijdank dat er geen verdere doden zijn gevallen. pfff..

23.00 sluit ik mijn laatste ronde en sluit ik mijn dag die zo rustig begon.


Nu Tamale. Bijkomen. Dacht ik. En ja hoor, zoals bekend op vakantie wordt je ziek, ook op een vakantie van 2 dagen. Snotterig. Moe. Hoesten. En ik wilde nog wel eindelijk de kroeg in. Ik kijk in de spiegel. pff... Beter maar niet de kroeg in. Slapen. na dit verhaal getypt te hebben.



Volgende bericht luchtig en blij.
Promise.





* scrub in = steriel staan